“ TOSYA BALI “
Bilimsel verilere göre, tüm Avrupa’nın toplamında yaklaşık 15 bin adet bitki çeşitliliği bulunmaktadır. Yine aynı verilere göre, Türkiye’de ise yaklaşık 12 bin adet bitki çeşitliliği bulunmaktadır. Ülkemizdeki iklim farklılıkları nedeniyle her bölgemizde farklı farklı çiçekler yetişmektedir. Bu durum da bizi bitki çeşitliliği anlamında çok zengin bir ülke haline getiriyor.
Cennet vatanımızın her bir bölgesinde değerli arıcılar tarafından elde edilen ballar, o bölgelere has özellikler taşımaktadır. Bu değerli balların hepsi farklı farklı özelliklere sahip olarak dünyanın en kaliteli balları arasında yer almaktadır. Ülkemizdeki arıcıların uluslar arası platformlarda aldıkları ödüller, Türkiye’de üretilen balların dünyanın en kaliteli balları arasında yer aldığının en büyük kanıtıdır.
Bu ballarımızın bir çoğu tıbbi bal olabilecek özellik taşımaktadır. Manuka balı başta olmak üzere dünyada tıbbi bal olarak tüketilen bir çok çeşit bal var. Türkiye’de de kestane ve meşe balı var. Bu ballar, antioksidan bakımından Manuka balından daha zengin. Bizim meşe ve kestane ballarımızın kilosu 150 lira iken, onların ballarının kilosu binlerce liraya alıcı bulabilmektedir. Burada bilimin ve reklamın gücünü yeterince kullanamadığımız ve bu değerlerimizi yeterince tanıtamadığımız gerçeği gün gibi ortada durmaktadır. Tüm arı ürünlerini en kaliteli biçimde üreterek, bilimin ve reklamın gücünü kullanarak dünya pazarında arı ve arı ürünleri pastasından daha fazla pay alabiliriz.
Kastamonu’nun Tosya ilçesi de, ülkemizin bu özelliklerini bünyesinde barındıran tam bir bal üretim merkezidir. Bilmeyenler için ilçenin hakkında kısa bir bilgi vermek isterim.
Tosya, tarihi ipek yolu üzerinde, uluslararası D-100 kara yolu kenarında, karasal iklimin hakim olduğu köyleriyle birlikte yaklaşık 50 bin nüfusa sahip şirin bir ilçedir.
İlçede bir çok şehirde olmayan, çeşitli büyüklüklerde binlerce dekar alana sahip 5 bin 500 adet meyve bahçesi bulunmaktadır. Bu meyve bahçelerinde, mevsim şartlarına göre, yüzlerce çeşit meyve ve sebze yetiştirilmektedir. İlçe genelindeki 287 bin dekar tarım arazisinde ise, dünyaca ünlü sarıkılçık pirinci başta olmak üzere yüzlerce çeşit tarım ürünü yetiştirilmektedir. Tosya, Ilgaz Dağları eteklerinde yer alması nedeniyle onlarca çeşit ağacın yer aldığı yoğun bir ormanlık alana da sahiptir. Akarsu olarak Devrez ve Deringöz çaylarıyla birlikte, birçok da sulama göletlerine sahip olan Tosya, bahar geldiğinde çeşit çeşit milyonlarca çiçeğin açması nedeniyle arı yetiştiriciliği için de mükemmel yapıya sahiptir.
Ülke genelindeki endemik türlerin yüzde 6’sı Kastamonu’da yetişmektedir. 189 endemik türün il içindeki dağılımına göre yüzde 59’u bitki çeşitliliği ve endemik türler bakımından zengin floraya sahip olan Tosya’da yetişmektedir. Kısaca yapısını özetlemeye çalıştığımız Tosya’da, yüzlerce üretici, binlerce kovanda arı yetiştirmektedir. Çalışkan ve üretken Tosyalılar, yüzlerce yıllık bilgi ve birikimiyle ürettikleri, bal, polen, propolis, arı sütü ve balmumu başta olmak üzere arı ve arı ürünlerini hem iç hemde dış piyasaya pazarlamaktadır.
Tosyalının elinde dünyanın en kaliteli ballarıyla yarışacak derecede kaliteli bal olmasına rağmen maalesef bu konuda bilimsel bir çalışma yapılarak ortaya konmamış, reklamı yapılmamış ve markalaşma yönüne gidilmemiştir. Bu eksiklikler nedeniyle, yıl boyunca yüzlerce üreticinin bin bir emekle ürettiği bal ve diğer arı ürünleri fiyat olarak istenilen seviyelere çıkamamaktadır. Yurtdışı seyahatlerimizde, binlerce euroya satılan balları gördüğümüzde biz neden bunlar kadar satış yapamıyoruz sorusu aklımıza gelmektedir.
Tosya’da üretilen bal ve diğer arı ürünlerinin bilimsel olarak laboratuvarlarda özelliklerinin ayrıntılı ve anlaşılabilir bir biçimde ortaya konması ve iyi bir reklamının yapılması halinde arı yetiştiriciliğinin çok büyük getirisi olan bir sektör haline geleceği ve bu alanda binlerce kişiye istihdam sağlanacağı da bir gerçektir.
“ Tosya Balı “ adı altında bir markanın oluşturulması, sıkı bir şekilde denetlenmesi ve hem ulusal hemde uluslararası pazarda rakipleriyle rekabet edebilmesi adına gerekli yapının oluşturulması ilçe, bölge ve ülke ekonomisine de önemli katkı sağlayacaktır.